Klostrofobi Nasıl Geçer?

Klostrofobi yani kapalı alan korkusu; işte, okulda veya diğer günlük aktivitelerde kişinin çalışma hayatına veya sosyal hayatındaki yeteneğe müdahale ettiği zaman bir fobi haline gelir.

Klostrofobinin en yaygın tetikleyicileri arasında tüneller, asansörler, trenler ve uçaklar bulunmaktadır. Bizde sizler için “klostrofobi nedir?”, “klostrofobi nasıl geçer?” , “klostrofobi neden olur?” gibi soruların cevabını sizler için detaylı olarak hazırladık.

Klostrofobi Nedir?

Klostrofobi, kapalı veya kapalı alanlardan duyulan yoğun bir korkudur ve en sık duyulan kaygı bozukluklarından birisidir. Klostrofobi,kişinin kapalı alanlarda kaldığı zaman aşırı miktarda sıkıntı ve stres yaşamasına sebep olmaktadır. Psikolojik bir rahatsızlık olan klostrofobinin fizyolojik belirtileri de bulunmaktadır.Bu belirtiler, genellikle çocukluk veya ergenlik döneminde kendini göstermektedir.

Klostrofobik kişilerin bir kısmı kapalı alanda kaldığı zaman hafif düzeyde kaygılanırken, bazı kişiler ise şiddetli düzeyde kaygı duyarlar ve kimi zaman da panik atak geçirebilirler. Bu kişilerin kaygılarını ve panik atak geçirme olasılıklarını tetikleyebilecek birçok durum vardır. Bu tetikleyiciler kişiden kişiye farklılık gösterir. Bu yüzden bu kişiler kapalı ve dar alanlara girmekten mümkün olduğunca uzak durmayı tercih ederler.

Korku ile fobi arasındaki fark, fobinin bir veya daha fazla şeye veya duruma karşı yoğun ve mantıksız bir korku olmasıdır. Ayrıca fobilerde korkunun seviyesi, korkulan nesne veya durumun sunduğu gerçek tehlikeyle eşleşmemektedir.

Hangi Durumlar Klostrofobiyi Tetikler?

Klostrofobiyi tetikleyebilecek bazı durumlar bulunmaktadır. Kapalı bir alana girmenin yanı sıra, bir durumu hayal etmek bile onları tetikleyebilir. Klostrofobiyi tetikleyebilecek faktörler şunlardır:

• Uçağa binmek
• Tünele girmek
• Asansöre binmek
• Penceresiz veya açılamayan pencereli odalarda bulunmak
• Kapalı bir alanda olma düşüncesi
• Kalabalık alanlarda bulunmak
• Mağaza kabinlerini kullanmak
• Metro, tren, minibüs ve otobüs gibi toplu taşıma araçlarını kullanmak
• Bodrum katlarında oturmak
• Küçük arabaların içerisinde seyahat etmek

Klostrofobi Nasıl Bir Duygu?

Klostrofobisi olan bir kişi, kapalı veya dar bir alanda bulunmaktan endişe duyar. Konsantrasyon ve işlevsellikte sorun yaşamaktadır.Sürekli kapalı bir alanda olmakla ilgili düşüncelere boğulmuştur. Hatta bu düşünceler kişiyi geceleri ayakta tutabilmektedir.

Klostrofobi Belirtileri Nelerdir?

Klostrofobi belirtileri, diğer anksiyete bozuklukları ile oldukça benzemektedir. Klostrofobi belirtilerinden en çok görülenleri arasında kalp çarpıntısı, nefes almada zorluk, titreme ve bayılma hissi gibi belirtiler bulunmaktadır. Bu belirtiler en yaygın fizyolojik belirtiler arasındadır.

Klostrofobisi olan kişiler bu durumdan oldukça olumsuz şekilde etkilenmektedir. Bu olumsuz etkilerin başında panik atak gelir. Panik ataklar da klostrofobik kişilerde oldukça görülen durumlardır.

Fiziksel Belirtiler: Klostrofobinin yaşandığı durumlarda kişide hissettirdiği ve gösterdiği bazı fiziksel belirtleri bulunmaktadır. Bu belirtiler:

• Titremek
• Nefes almada hızlanma veya çok hızlı nefes almak
• Boğulma hissi
• Ağız kuruluğu
• Kalp çarpıntısı
• Terlemek
• Vücutta uyuşukluk hissi
• Kulaklarda çınlama
• Donma,tutulma anı
• Mide rahatsızlığı

Duygusal Belirtiler: Klostrofobinin duygusal olarak bazı belirtileri bulunmaktadır. Bu belirtiler:

• Ölme korkusu
• Aşırı kaygı hissetmek
• Bayılma korkusu
• Kontrolünü kaybedecekmiş gibi hissedip korkmak

Klostrofobi Nedenleri Nelerdir?

“Klostrofobi nedenleri nelerdir?” sorusuna cevap verilecek olursa; klostrofobiye neyin sebep olduğu tam olarak açıklanmamıştır. Fakat yine de klostrofobiye neden olabilecek bazı durumlar vardır.

Çocukluk çağında yaşanmış travmatik bir olay klostrofobiye neden olabilir. Klostrofobisi olan bazı yetişkinlerin tedavi sürecinde, çocukken kapana kısıldıkları veya dar bir alana hapsedildikleri tespit edilmiştir.

Çocukluk döneminden sonra yaşanan bazı olaylar da klostrofobi oluşmasında etken olabilir.Kişide etki bırakan bu olaylar; asansörde kalmak ve seyahat ederken uçakta şiddetli türbülans yaşamak gibi tetikleyici olaylar olabilmektedir.

Bu nedenlere ek olarak, ailede önceden var olan bir klostrofobik bireyin bulunması da önemli bir etkendir.  Eğer kişi ebeveynlerinden birinin kapalı alanlara tepkisinin endişelerini hissederse, klostrofobyi kendisi için geliştirebilmektedir.

Klostrofobi Nasıl Teşhis Edilir?

Fobiler, normal bir hayat yaşama yeteneğinizi önemli ölçüde etkiler. Eğer bir kişi bu fobiden şüphelenerek tedavi olmaya giderse; uzman doktor veya izmir psikolog  bu kişiye klostrofobinizin günlük yaşamınızı nasıl etkilediğini, korkunuzun ne kadar yoğun olduğunu ve ne sıklıkta hissettiğinizi, arkadaşlarınız ve ailenizle etkileşimlerinizi nasıl etkilediğini ve nasıl başa çıktığınızı sormanız için size bir anket yapabilir.

Klostrofobi tanısı için kişiye sorulabilecek sorular şu şekildedir:

• Asansöre binmek senin için bir sorun mu veya asansöre binmek sende ne hissettiriyor?
• Sinema ve tiyatro salonları gibi kapalı etkinlik alanlarına girdiğinde çıkışlara yakın koltukları mı tercih ediyorsun?
• Korkunuz size önemli ölçüde sıkıntı veriyor mu veya iş görme yeteneğinizi önemli ölçüde engelliyor mu?
• Trafik yoğun olduğu zaman araba sürmekten kaçınıyor musun?

Klostrofobi Tedavisi

Maruziyet Terapisi ve Bilişsel Davranışçı Terapi(BDT), klostrofobi için iki ana tedavi yöntemidir.

·      Maruziyet Terapisi

Maruziyet terapisi,bir diğer adıyla duyarsızlaştırma tedavisi olarak adlandırılmaktadır. Bu terapi sürecinde klostrofobi hastası olan kişi, aşamalı olarak fobik etkene maruz bırakılır. Kısaca Gerçek zamanlı olarak kişinin korkulan fobisi ile doğrudan yüzleşmesi sağlanır. Korkulan deneyimi hatırlamak,tanımlamak ve güvenli bir ortamda olmak için kişiye resimlere bakma veya sanal gerçekliği kullanma şeklinde gerçekleştirilmektedir.Bu sayede hasta bu etkene alışarak, ona karşı duyarsızlaşmaya başlar ve durumla başa çıkabilir.

• Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT)

Bilişsel Davranışçı Terapi yöntemi, klostrofobi gibi diğer anksiyete bozuklukları için de kullanılan bir tedavi yöntemidir. Bu tedavi yönteminde kişi belirtilerini tartışır ve nasıl hissettiğini izmir psikolog ile görüşme yaparak açıklamaktadır.

Kişi, bu fobinin onda ne derece etki yarattığını görebilmesi için daha derinlemesine onu keşfetmeye çalışmaktadır. Daha sonrasında bu fobinin kişide yarattığı düşüncenin nasıl tanıyacağını, nasıl yeniden değerlendirilebileceğini ve nasıl değiştirilebileceğini öğrenmektedir. Bu fobi ile nasıl başa çıkılacağını öğrenmek için kişi, psikolog ile görüşmeler gerçekleştirerek problem çözme becerilerini kullanmaktadır. Süreç devam ettikçe, kişi zihnini ve vücudunu nasıl sakin tutacağını öğrenmektedir.

Unutulmamalıdır ki klostrofobiyle başa çıkma, zaman içinde öğrenilebilen bir beceridir ve bireylerin kendilerini daha güvende hissetmelerine ve bu korkuyla baş etmelerine yardımcı olabilir. Eğer sizde veya çevrenizde klostrofobi belirtileri görülmekte ve izmir psikolog arayışında iseniz, bizimle iletişime geçmeyi unutmayın.